“Gençlik bilebilse, ihtiyarlık yapabilse” diye eski bir söz vardır. Tüm sözler gibi bu da ortalamayı yansıtır. Bazıları ihtiyarlıklarında da bilemezler…

Belirlemenin ilk bölümü doğrudur denilebilir. Gençken insanlar tecrübesizdir ve bu nedenle de “gençlik hataları” denilen hatalar yaparlar. Biraz deney kazanmış olsalardı yapmayacakları hataları yapabilirler.

Burası tamam, herkesin başına gelebilir.

İkinci bölüm için ise eskimiştir denilebilir.

İki nedenle eskimiştir.

Birincisi; yaşlılık ya da ihtiyarlık diyelim dönemine göre değişir. Ben çocukken ya da 1950’li yıllarda 60 yaşını geçmiş olmak, hayatın büyük oranda bitmiş olması demekti.

60 yaş, yaşlı sayılıyordu ama şimdi öyle değildir.

İkincisi ise; kişinin yıllar boyunca bedenine dikkat etmiş olmasıyla ilgilidir. Beden deyince beyni de dahil ederek düşünüyorum.

Hafızanız yerindeyse, kafanız iyi çalışıyorsa, yoğun olarak üretebiliyorsanız, okuyup-öğrenmekte sıkıntınız yoksa; kaç yaşında olursanız olun beyniniz iyi durumda demektir. Demans vb. gibi arızaların size uğraması ihtimali zayıftır.

Bedenin geri kalanında önemli sorun yoksa; somutlarsak akciğer, karaciğer, mide, bağırsaklarda sorun yoksa; şekeriniz yoksa, kilolu da değilseniz, eklemleriniz iyi ise ya da başka deyişle beden hareketliliğinde sorun yoksa…

O zaman siz yaşlı da olsanız hem bilirsiniz hem de yaparsınız.

Biliyorum 68’liler ve 78’liler zor yıllar yaşadılar. Bu yıllar boyunca insanların yıpranmaması mümkün değildir ama fazla da abartmamak gerekir: çok sayıda insan yıllarca sağlığını bozmak için elinden ne geliyorsa yaptı denilebilir. “Bana bir şey olmaz” anlayışıyla hareket ettiler ve bir şey olunca da artık zaman geçmişti.

Gelecek için planlar yapmak iyidir ama unutmayın, bunları kafa dahil bedeninizle yapacaksınız. Beden iyi çalışmıyor ve sürekli olarak sizi uğraştırıyorsa, verimliliğiniz düşecektir ve bazen da bedeninizle uğraşmaktan başka iş yapamaz durumda olacaksınız. Bu durumda geçen yıllar boyunca öğrenmişsinizdir ama öğrendiklerinizi yapamazsınız.

Beden iyi durumda ise yaşınız değil 60’ı, 70’i bile geçmiş olsa yapabilirsiniz.

80’i düşünmek gerekir…