Şuanda 62 konuk çevrimiçi
BugünBugün603
DünDün2294
Bu haftaBu hafta6575
Bu ayBu ay40312
ToplamToplam10156867
Machiavelli'yi iyi anlamak... PDF Yazdır e-Posta
Engin Erkiner tarafından yazıldı   
Çarşamba, 02 Mart 2022 09:15


Bilinen durum sürekli kendini tekrarlıyor: herkes her konuda uzman. Çok sayıda insan hiç durmadan konuşuyor ve sanıyor ki çok konuşmakla doğru belirlemeler yapmak aynı şeydir.

Ek olarak farklı gerçek düzlemlerini ayırt edemiyor. Mesela bir süreden beri “Facebook gerçeği” denilebilecek bir gerçek bulunuyor. Gerçek bir şeydir, gerçek gibi sunulan başka bir şeydir. Gerçeğin tanımlarından birisi de şöyledir: gerçek, gerçek olan değildir, insanların gerçek diye inandıklarıdır.

Diyelim 25 yıl önce herhangi bir konuda yalan daha uzun ömürlü olurdu. İletişim araçlarının olağanüstü gelişmesiyle herhangi bir konuda yalanın örtüsünün kaldırılması hızlandı.

Buradan Machiavelli’ye geçelim…

Politik bilimin ilk kuramcısıdır ve yaygın bilinmesinin nedeni farklı yorumlara neden olmasındandır. Bu ismin görüşlerini üst düzeyde de yorumlayabilirsiniz, kahve sohbetinde de…

Mesela Prens adlı yapıtındaki şu görüşü ele alalım: iki düşman arasındaki mücadelede zayıf olanın desteklenmesi gerekir.

İkisi de rakibiniz olduğuna göre aralarındaki mücadelede zayıf olanı destekleyeceksiniz ki, güçlü daha da güçlenmesin, tersine zayıf tarafından yıpratılsın. Bu yıpranma daha sonra işinize yarayacaktır.

Her önemli yapıt değerlendirilirken üretildiği ortamın dikkate alınması gerekir.

Machiavelli döneminin İtalya’sı prensliklere bölünmüştü, merkezi otorite bulunmuyordu. Yazar da yapıtını prenslerden birine öneriler çerçevesinde yazmıştır.

Buradan hemen çıkarılabilecek sonuç şudur: iki düşman arasındaki çelişkiden zayıf olanı destekleyerek yararlanabilmeniz için, sizin buna uygun güçte bulunmanız gerekir. Aksi durumda konuşup durursunuz ve zaten herkes konuşmaktadır…

Machiavelli Prens adlı yapıtını dönemin bir prensine politikada yol göstermek amacıyla yazdığına göre, hitap edilen kişi, bir prens olarak belirli bir güce sahiptir. Rakipleri arasındaki çelişkiden yararlanabilecek durumdadır, bunu doğru yapar ya da yapamaz ayrı konudur.

Bu nedenle Prens sadece teorik değil aynı zamanda pratik bir yapıttır. Yapabilmeyi öngörür ve çıkış noktasında da –belirtilmese bile- pratiği gerçekleştirebilecek gücün bulunduğu varsayılmaktadır.

Kıssadan hisse: herkes strateji uzmanı olmuş ve ABD ile Rusya Federasyonu arasında Ukrayna üzerinden yürüyen savaşta daha zayıf olanın –Rusya- desteklenmesi gerektiğini düşünenler bulunuyor. Machiavelli adı geçmiyor ama uygulanan Prens’teki saptamadır.

Siz bu çelişkiden yararlanabilecek güce sahip misiniz, değilsiniz.

O zaman boşuna konuşuyorsunuz denilebilir.

Bir yapıtı, o yapıtın arkasıyla birlikte okumak gerekir. Bu arka da, nasıl bir ortamda yazıldığıdır.

 

Bu dikkate alınmadan bir yapıt anlaşılmaz.